Voorstel en samenvatting
Aan de gemeenteraad
Voorstel:
|
Samenvatting:
De gemeenteraad stelt de begroting 2018 vast. Er is sprake van een begrotingsoverschot, zowel voor 2018 als meerjarig. De gemeenteraad gebruikt die ruimte eerst voor een aantal belangrijke investeringen. Daarnaast gaan er bedragen naar de reserves Woon- en leefomgeving en Openbare ruimte. De resterende bestedingsruimte blijft beschikbaar voor de in maart 2018 nieuw te kiezen gemeenteraad. |
Burgemeester en wethouders van Midden-Drenthe,
de secretaris, de burgemeester,
drs. A. Pruntel T. Baas
Inleiding
1.1. Perspectiefnota 2018
Op 6 juli 2017 heeft u als gemeenteraad het debat gevoerd over de Perspectiefnota 2018. In die nota heeft u gelezen welke plannen we als gemeente voor de komende tijd hebben. Ook staat in die nota bij veel plannen wat ze kosten. En de Perspectiefnota geeft in het algemeen inzicht in de financiële positie van de gemeente, voor 2018 en voor de jaren erna.
Tijdens uw debat werd duidelijk dat er brede steun in uw raad bestaat voor de koers zoals die in Perspectiefnota staat beschreven. De begroting 2018 zal daarom een logisch vervolg op de Perspectiefnota zijn.
In de brief die we u op 20 juli 2017 daarover gestuurd hebben, hebben we u inzicht gegeven op welke manier we het debat over de Perspectiefnota gaan vertalen naar de begroting 2018.
We gaan in deze aanbiedingsbrief niet alles herhalen wat we in de Perspectiefnota en in de brief van 20 juli 2017 geschreven hebben. We vatten de belangrijkste delen van de Perspectiefnota samen.
We zullen daarnaast vooral aandacht geven aan de financiën en aan wat er in de periode tussen de Perspectiefnota en het schrijven van de begroting is veranderd.
1.2. Meicirculaire en Septembercirculaire
De effecten van de meicirculaire hadden we nog niet kunnen verwerken in de Perspectiefnota. Dat is nu in de begroting wel gebeurd.
Zoals gebruikelijk zullen wij u in een afzonderlijke brief informeren over de financiële effecten van de septembercirculaire, zodra we die ontvangen hebben. We gaan er van uit dat u die brief vóór de begrotingsbehandeling in uw bezit heeft. De effecten van de septembercirculaire zullen we in de voorjaarsnota 2018 verwerken.
1.3. Laatste deel bestuursperiode
De begroting 2018 valt voor het grootste deel in de nieuwe bestuursperiode. Volgend voorjaar vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats en zal een nieuwe gemeenteraad politieke en bestuurlijke sturing geven aan onze gemeente. Maar eerst spreken onze inwoners!
Hoe staat het ervoor in onze gemeente? In een korte filmboodschap laten we dat eind september 2017 als gemeente zien. Ook verwachten we binnenkort de uitkomsten van een peiling onder inwoners over onze dienstverlening. Dan is het de beurt aan de politieke partijen om hun eigen ideeën in de verkiezingscampagne weer voor het voetlicht brengen. Maar uiteindelijk is het onze inwoner die in onze democratische rechtsstaat de keuze maakt.
1.4. Taakvelden en digitaal
De begroting 2018 ziet er anders uit dan die over 2017. Dat heeft twee oorzaken.
In de eerste plaats zijn we op grond van landelijke regels verplicht te werken met taakvelden. Die taakvelden sluiten nog niet helemaal logisch aan bij de indeling in programma’s die de gemeenteraad een aantal jaren geleden al heeft gekozen.
Het is voor u als gemeenteraad het overwegen waard om hierin volgend jaar opnieuw een stap te zetten. Dat kan door dan te kiezen voor een indeling die logisch aansluit bij de landelijk voorgeschreven taakvelden.
In de tweede plaats is de begroting voor 2018 een digitale begroting. De teksten zijn dus geschreven om digitaal gelezen te worden. Dat betekent onder andere dat losse onderdelen van de begroting zelfstandig leesbaar moeten zijn.
De ‘papieren’ versie (dat wil zeggen de versie waarin de hele begroting van begin tot eind te lezen is) wordt daardoor feitelijk de samenvoeging van alle webpagina’s. Dat is minder makkelijk toegankelijk.
1.5. Opbouw
De opbouw van de aanbiedingsbrief is de volgende:
- Na de inleiding kijken we in hoofdstuk 2 Samenleving naar de actualiteit in de samenleving, in het groot en dichtbij. Daarin zullen we vooral kort samenvatten wat we in de Perspectiefnota ook geschreven hebben.
- In hoofdstuk 3 Financiën richten we de focus op de cijfers: wat was de meerjarenraming in de Perspectiefnota en hoe ziet die raming er nu uit? Wat zijn de belangrijkste veranderingen?
- In hoofdstuk 4 Plannen starten we met een schema met de bestedingswensen. Daarna zetten we alle plannen nog een keer kort op een rij. Waar mogelijk staat bij elk plan wat het kost.
- Hoofdstuk 5 Lokale lasten geeft informatie over de lokale lasten: de onroerendezaakbelasting, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing.
Na de aanbiedingsbrief volgt een apart hoofdstuk Bestedingsplan. In dat hoofdstuk staan alle bestedingsvoorstellen op een rij, per onderwerp met een korte toelichting.
Samenleving
2.1. Bovenlokaal
De economie trekt wereldwijd aan en Nederland profiteert daarvan mee. De vooruitzichten voor werkgelegenheid en bedrijvigheid zijn gunstig. Dat werkt door in de verwachte inkomsten uit het gemeentefonds. Voor het eerst sinds lange tijd hebben we in deze begroting niet meer een apart hoofdstuk voor bezuinigingen.
Niet iedereen profiteert daarvan. En er blijven onzekere factoren. Er is veel beweging binnen de Europese samenwerking en ook internationaal zijn er factoren die de economische en politieke stabiliteit kunnen verminderen.
Op het moment dat we deze begroting schrijven, is er in Nederland nog geen nieuwe regering. We kunnen daarom in deze begroting ook nog geen rekening houden met de plannen van zo’n nieuw kabinet.
In deze context blijven we aandacht geven aan wie kwetsbaar is en handhaven we ons breed gedragen solide financieel beleid.
2.2. Lokaal
Sociaal
We hebben als gemeente een naam hoog te houden in ons beleid voor mensen die buiten eigen schuld niet mee kunnen komen in de samenleving.
Dorpen, buurten en wijken - participatie
We hechten veel waarde aan wat inwoners zelf ondernemen, in straten, buurten, wijken en dorpen. In verenigingen, kerken en andere verbanden.
We zien onze rol als gemeente daarbij vooral faciliterend en ondersteunend: we nemen de verantwoordelijkheid van onze inwoners niet over. We dragen er juist aan bij dat ze die verantwoordelijkheid zelf kunnen nemen. We werken sámen. En waar dat nodig is, ondersteunen we.
Voorzieningen
Om die actieve samenleving te behouden en te versterken, is het nodig dat het voorzieningenniveau in onze gemeente op peil is. Dat vraagt onder andere om investeringen in de infrastructuur, maar ook om mogelijkheden om langer zelfstandig te wonen. Onze dorpshuizen, MFA’s en onderwijsvoorzieningen dragen daaraan bij.
Sociaal domein
We hebben als gemeente grote verantwoordelijkheden gekregen door de zogeheten decentralisaties in het sociaal domein.
De kern van het door de gemeenteraad vastgesteld beleid is dat de inwoners centraal staan en dat ze eenvoudig en zo vroeg mogelijk ondersteuning krijgen.
Ruimte, recreatie en toerisme
We zijn een mooie plattelandsgemeente! We hebben veel te bieden, zowel voor onze eigen inwoners als voor toeristen. Investeringen voor die beide groepen lopen door elkaar heen.
Verder is recreatie en toerisme een belangrijke pijler voor onze lokale economie.
Duurzaamheid en economie
Duurzaamheid is van grote maatschappelijke betekenis. Duurzaamheid en economie zijn niet (meer) elkaars tegenpolen, maar duurzaamheid is onderdeel van de economie geworden. Aanvullend op wat er landelijk en provinciaal gebeurt, blijven we daar als gemeente aan bijdragen.
Voor onze werkgelegenheid zijn we niet alleen afhankelijk van de bekende grote werkgevers in onze gemeente. Ons eigen midden- en kleinbedrijf speelt daarin een belangrijke rol. Het spreekt vanzelf dat we de relatie met onze ondernemers goed onderhouden.
Financiën
3.1. Perspectiefnota 2018
In de Perspectiefnota 2018 staat een overzicht van de financiële ruimte zoals die op basis van de feiten van dat moment was berekend.
Dat overzicht treft u hierna aan.
Onderwerpen | Saldo exploitatie | ||||
---|---|---|---|---|---|
2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
Bedragen meerjarenraming begroting 2017 | 0 | 186.000 | 1.000 | 118.000 | 4.000 |
Sportpark Noord-West | 0 | -139.000 | -139.000 | -139.000 | -139.000 |
Effecten september- en decembercirculaire gemeentefonds | -51.000 | 340.000 | 582.000 | 645.000 | 984.000 |
Vervallen taakstelling bedrijfsvoering | -150.000 | -300.000 | -300.000 | -300.000 | -300.000 |
Overige mutaties | 240.000 | 97.000 | 1.000 | -95.000 | -148.000 |
Bestedingsruimte in meerjarenraming | 0 | 250.000 | 500.000 | 750.000 | 1.000.000 |
Totaal aanwezige ruimte vanaf 2018 | 39.000 | 434.000 | 645.000 | 979.000 | 1.401.000 |
Niet cumulatief | 39.000 | 395.000 | 211.000 | 334.000 | 422.000 |
Bedragen meerjarenraming begroting 2017: In de meerjarenraming bij de begroting 2017 stond voor het begrotingsjaar 2017 nog een saldo van € 7.000. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserves. Het bedrag van € 4.000 in het jaar 2021 stond uiteraard niet in de meerjarenraming van de begroting 2017. Dit is de doorrekening van 2020.
Overige mutaties: Dit betreft een optelsom van diverse kleinere posten uit de Voorjaarsnota 2017.
Totaal aanwezige ruimte vanaf 2018: deze regel laat de volledige bestedingsruimte zien, inclusief de € 250.000 die jaarlijks opnieuw beschikbaar komt. De bedragen zijn cumulatief. Dat betekent dat het bedrag in de kolom 2019 (€ 645.000) het beschikbare bedrag is als we de ruimte in 2018 (€ 434.000) niet opmaken. En als we ook in 2019 niets van de ruimte inzetten, is er in 2020 dus € 979.000 beschikbaar.
Niet cumulatief: deze regels laat zien wat er gebeurt als we ieder jaar de beschikbare ruimte volledig besteden. Als we dus in 2017 € 39.000 opmaken, hebben we in 2018 € 395.000 aan ruimte. Maken we ook dat volledig op, dan is er in 2019 € 211.000 structurele ruimte beschikbaar.
3.2. Van Perspectiefnota 2018 naar begroting 2018
In de periode tussen het opstellen van de Perspectiefnota en het opstellen van de begroting is er een aantal financiële wijzigingen opgetreden.
Meicirculaire
In de eerste plaats hebben we de effecten van de meicirculaire vertaald. We hebben u vlak voor de vakantie ook al over de effecten van die circulaire geïnformeerd. Dat leidt tot een aanzienlijk voordeel.
Daarnaast - als indirect gevolg van die zelfde meicirculaire - is het niet meer nodig om de stelpost te handhaven die op basis van de septembercirculaire 2016 is ingesteld vanwege de toen nog minder positieve verwachtingen. Ook dat leidt tot een voordeel.
Productenbegroting
In de tweede plaats hebben we zoals ieder jaar de productenbegroting geactualiseerd. We hebben volumes en bedragen van aantal klanten, oppervlaktes te onderhouden openbare ruimte e.d. aangepast aan de verwachte realiteit. Dat is gebeurd binnen de financiële kaders die achterin de Perspectiefnota staan opgenomen.
Deze aanpassingen leiden tot een beperkt nadeel.
Nieuw saldo
Deze wijzigingen leiden tot het volgende actuele overzicht.
Onderwerpen | Saldo exploitatie | ||||
---|---|---|---|---|---|
2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
Bedragen meerjarenraming begroting 2017 | 0 | 186.000 | 1.000 | 118.000 | 4.000 |
Sportpark Noord-West | 0 | -139.000 | -139.000 | -139.000 | -139.000 |
Effecten september- en decembercirculaire gemeentefonds | -51.000 | 340.000 | 582.000 | 645.000 | 984.000 |
Vervallen taakstelling bedrijfsvoering | -150.000 | -300.000 | -300.000 | -300.000 | -300.000 |
Overige mutaties | 240.000 | 97.000 | 1.000 | -95.000 | -148.000 |
Bestedingsruimte in meerjarenraming | 0 | 250.000 | 500.000 | 750.000 | 1.000.000 |
Saldo in Perspectiefnota | 39.000 | 434.000 | 645.000 | 979.000 | 1.401.000 |
Effecten meicirculaire gemeentefonds | 404.000 | 489.000 | 374.000 | 162.000 | |
Vervallen stelpost | 281.000 | 281.000 | 281.000 | 281.000 | |
Doorrekening productenbegroting | -67.000 | -78.000 | -97.000 | -374.000 | |
Totaal aanwezige ruimte vanaf 2018 | 1.052.000 | 1.337.000 | 1.537.000 | 1.470.000 | |
Niet cumulatief | 1.052.000 | 285.000 | 200.000 | -67.000 |
Saldo in Perspectiefnota: Het genoemde bedrag van € 39.000 in 2017 is meegenomen in het beginsaldo van 2018.
3.3. Meerjarig bestedingsoverzicht
In de Perspectiefnota hebben we vervolgens in beeld gebracht welke plannen we de komende jaren hebben en welke uitgaven we daarbij verwachten. Op die manier wordt inzichtelijk hoeveel van de aanwezige bestedingsruimte al – met meer of minder zekerheid – een bestemming heeft.
Het hierna volgende overzicht is in de basis het zelfde overzicht als in de Perspectiefnota. Maar dan aangevuld met een aantal bedragen die toen nog niet of onvoldoende in te schatten waren.
Bij de meeste van de volgende onderwerpen stond in de Perspectiefnota nog geen bedrag, maar nu in de begroting wel. Daarnaast zijn er bij een paar onderwerpen andere veranderingen. Een verdere toelichting volgt in paragraaf 4.2 (Plannen).
- Actualisatie GVVP
Voor het fietspad Drijber-school (2018) en het fietspad Garmingerstukken (2019) nemen we een investering van € 725.000 op, met een jaarlijkse kapitaallast van in totaal afgerond € 44.000.
- Huisvesting (basis) onderwijs
Klimaatbeheersing De Grift Hoogersmilde
Het betreft een investering van € 125.000 met een jaarlijkse last van afgerond € 11.000.
Renovatie Harm Smeengeschool
We zijn op dit moment nog met het schoolbestuur in overleg om beter inzicht te krijgen in de wensen van het bestuur en in de mate waarin die wensen noodzakelijk zijn.
Tijdelijke uitbreiding MFA Westerbork
De kosten voor de noodzakelijke tijdelijke uitbreiding van de MFA Westerbork gaan we naar verwachting al in 2017 maken. We hebben dit onderwerp daarom in de najaarsnota 2017 benoemd.
- Rotonde afslag 30 / A28
We nemen een investering op van € 180.000 met een jaarlijkse kapitaallast van afgerond € 15.000.
- Woonplan
We nemen hiervoor een p.m.-post op.
- Mooi Op Eigen Kracht
Het in de Perspectiefnota opgenomen incidentele bedrag van € 15.000 is verhoogd naar € 30.000.
- Duurzaam Op Eigen Kracht
Op verzoek van de gemeenteraad hebben we in de begroting een incidenteel bedrag opgenomen van € 30.000.
- Ontsluiting Veenbrug Smilde
We hebben meer voorbereidingstijd nodig om tot een plan en bijbehorend bedrag te komen. Daarom nemen we deze wens p.m. op.
- Invoeringskosten Omgevingswet
We verwachten in 2018 de eerste uitgaven te doen in de voorbereidingen voor de nieuwe Omgevingswet. Daarvoor nemen we een incidenteel bedrag van € 80.000 op.
- Frictiekosten organisatie
Zoals afgesproken neemt de ambtelijke organisatie de financiële effecten van de nieuwe organisatie voor eigen rekening. Daarbij gaat het om een bedrag van structureel ruim € 450.000. Het is de bedoeling om daarvoor in de jaren 2017 tot en met 2019 de nodige maatregelen te nemen. Dat levert in die jaren frictiekosten op. In 2017 heeft u daarvoor een bedrag van € 250.000 beschikbaar gesteld. Voor 2018 is naar verwachting een bedrag nodig van € 200.000. Omdat we verwachten van het bedrag over 2017 € 100.000 over te houden (over te hevelen in de jaarrekening 2017), is in 2018 € 100.000 extra nodig. Omdat het om frictiekosten gaat, stellen wij voor dit bedrag aan de Conjunctuurreserve te onttrekken.
- Eikenprocessierups / bloemrijke bermen
Voor de bestrijding van de eikenprocessierups nemen we incidenteel € 25.000 op en structureel € 35.000.
- RUD Drenthe
Recent bent u geïnformeerd over financiële problemen bij de RUD Drenthe. Of en hoe dat leidt tot extra gemeentelijke lasten is nog niet met zekerheid te zeggen. Daarom hebben we dit p.m. opgenomen.
- VAM-berg
De provincie Drenthe geeft aan de ontwikkeling van de VAM-berg een (financiële) impuls. We gaan ervan uit dat we als gemeente volgend jaar voor de afweging staan om ook een financiële bijdrage te leveren. Daarvoor nemen we een p.m.-post op.
- Evenemententerrein Smilde
Samen met de inwoners bereiden we plannen voor om de kwaliteit van het evenemententerrein en directe omgeving in Smilde te verbeteren. Op dit moment kunnen we de kosten daarvan nog niet voorzien. Daarom nemen we deze uitgave p.m. op.
3.3. Veranderingen in de reserves
De beginstand van de reserves is aangepast aan de werkelijke cijfers van dit moment.
Hieronder staan alle bestedingswensen op een rij. De bedragen zijn afgerond. Voor de reserves zijn alleen de bedragen uit 2018 opgenomen. De kredieten in de tweede kolom zijn de totale kredietbedragen, ook die naar verwachting in komende jaren nodig zijn. In de begroting 2018 stelt u als raad echter alleen het kredietbedrag voor 2018 beschikbaar.
Bestedingswensen | Krediet | Saldo exploitatie | Reserves 2018 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2018 | 2019 | 2020 | 2021 | Woon- en leefomgeving | Openbare ruimte | Conjunctuur | Dekking kapitaallasten | |||
Bestedingsruimte 1 januari 2018 | 1.052.000 | 1.337.000 | 1.537.000 | 1.470.000 | 3.012.000 | 7.292.000 | 9.392.000 | 1.173.000 | ||
Stichting Welzijnswerk | pm | pm | pm | pm | ||||||
Nieuwbouw VO | 6.881.000 | 320.000 | 320.000 | 320.000 | ||||||
Gebiedsontwikkeling De Haven | pm | pm | pm | pm | pm | pm | ||||
Nieuw beleid wegen en bruggen | 14.500.000 | 329.000 | 329.000 | 329.000 | 329.000 | 6.663.000 | + 7.561.000 | |||
Verkeersmaatregelen Westerbork | 500.000 | 43.000 | 43.000 | 43.000 | 43.000 | |||||
Groot onderhoud bermen en beschoeiingen | pm | pm | pm | pm | ||||||
Actualisatie GVVP | 725.000 | 9.000 | 44.000 | 44.000 | 44.000 | |||||
Renovatie Harm Smeengeschool | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Renovatie De Grift | 125.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 | |||||
(Centrum) Beilen | 2.250.000 | 750.000 | ||||||||
Rotonde afslag 30 / A28 | 180.000 | 15.000 | 15.000 | 15.000 | 15.000 | pm | ||||
Zwembad Smilde | 59.000 | 5.000 | 5.000 | 5.000 | 5.000 | |||||
Duurzaamheid buitensportaccommodaties | 15.000 | |||||||||
Leefstijl | pm | pm | pm | pm | ||||||
Woonplan | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Wijkverbetering | pm | pm | pm | pm | pm | pm | ||||
Mooi op eigen kracht | 30.000 | |||||||||
Duurzaam op eigen kracht | 30.000 | |||||||||
Verduurzaming gemeentelijke gebouwen | 60.000 | 6.000 | 6.000 | 6.000 | 6.000 | |||||
Groenbeleidsplan | 150.000 | 75.000 | ||||||||
Baggerplan vijvers | pm | |||||||||
Duurzaam bermbeheer | 100.000 | 100.000 | 100.000 | 100.000 | ||||||
Nieuw beleid recreatie en toerisme | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Fietspad De Zeven Blokken | 200.000 | 7.000 | 7.000 | 7.000 | ||||||
Belevings- en wandelpad Beilen West | 25.000 | 25.000 | ||||||||
Ontsluiting veenbrug Smilde | pm | pm | ||||||||
Masterplan Orvelte | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Culturele gemeente van Drenthe | 150.000 | |||||||||
Herinneringscentrum Kamp Westerbork | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Nieuw beleid begraven | pm | pm | pm | pm | pm | |||||
Renovatie grindpaden begraafplaatsen | 45.000 | 45.000 | ||||||||
Invoeringskosten Omgevingswet | pm | pm | pm | 80.000 | ||||||
RUD | pm | pm | pm | pm | ||||||
Informatiebeveiliging | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 20.000 | ||||||
Frictiekosten bedrijfsvoering | 100.000 | |||||||||
Eikenprocessierups/bloemrijke bermen | 35.000 | 35.000 | 35.000 | 35.000 | 25.000 | |||||
Gebouwen | pm | pm | pm | |||||||
VAM-berg | pm | pm | ||||||||
Evenemententerrein Smilde | pm | pm | pm | |||||||
Totaal bestedingswensen / veranderingen reserves | 25.700.000 | 244.000 | 606.000 | 606.000 | 606.000 | 330.000 | 6.808.000 | 850.000 | +7.561.000 | |
Saldo reserves | 2.682.000 | 484.000 | 8.542.000 | 8.734.000 | ||||||
Saldo bestedingsruimte cumulatief | 808.000 | 731.000 | 931.000 | 864.000 | ||||||
Saldo niet cumulatief per jaar | 808.000 | -77.000 | 200.000 | -67.000 |
3.4. Beleidsmatige afwegingen
Er is een aantal goede redenen om de resterende bestedingsruimte op dit moment niet volledig te besteden of te bestemmen.
In de eerste plaats bevat het overzicht zelf nog een aantal p.m.-posten die de komende jaren waarschijnlijk alsnog gaan veranderen in concrete bedragen.
In de tweede plaats zal er, net als altijd, sprake zijn van nieuwe ontwikkelingen en nieuwe wensen. Ook daarvoor moet ruimte blijven.
In de derde plaats blijft de ontwikkeling van het gemeentefonds onzeker. Aan de ene kant geeft de meicirculaire een positief beeld. Ook mogen we verwachten dat de aantrekkende economie leidt tot extra uitgaven door het Rijk en dus ook tot extra inkomsten voor de gemeente (samen de trap op en af). Aan de andere kant kunnen we niet uitsluiten dat de nieuw te vormen regering de uitkeringen uit het gemeentefonds weer gaat beperken.
In de vierde plaats valt het begrotingsjaar 2018 voor het grootste deel in de bestuursperiode van de nieuw te kiezen gemeenteraad. Het is aan die nieuwe raad om te beslissen wat hij met de dan nog bestaande bestedingsruimte wil doen.
Om die reden stellen wij u voor aan de reserves Woon- en leefomgeving en Openbare ruimte in 2018 elk 100.000 toe te voegen en de resterende bestedingsruimte als positief saldo in de begroting te laten staan.
De totale omvang van die beide reserves én de Conjunctuurreserve is daarmee voor 2018 toereikend. We kunnen ons voorstellen dat de nieuwe gemeenteraad zich gaat buigen over een nieuwe verdeling van de middelen binnen die reserves.
Plannen
4.1. Inleiding
Hieronder zetten we compact op een rij welke plannen we de komende periode willen gaan realiseren. Voor een deel zijn het onderwerpen die in het vorige hoofdstuk al kort genoemd zijn omdat die plannen ook financiële effecten hebben.
Het zijn in de eerste plaats de zelfde plannen die u ook in de Perspectiefnota heeft aangetroffen. Daarnaast zijn enkele onderwerpen toegevoegd vanuit het debat over de Perspectiefnota.
Voor zover er aan het plan een concrete bestedingswens voor 2018 is verbonden, komt u die tegen in het hoofdstuk Bestedingsplan.
4.2. De plannen
4.2.1 Decentralisaties in het sociaal domein en welzijnswerk
Decentralisaties in het sociaal domein
Deze bestuursperiode heeft voor een belangrijk deel in het teken gestaan van de start van de decentralisaties in het sociaal domein: de Jeugdzorg, de uitbreiding van de WMO en de aanpassingen rond de Participatiewet. Het was en is daarbij onze uitdaging om die taken op een andere, voor onze inwoners betere manier uit te voeren dan daarvoor gebeurde (de transformatie). Ook in 2018 zal dat proces van transformatie doorgaan, op alle drie de beleidsterreinen. Waar nodig zal dat tot beleidsvoorstellen leiden.
We kunnen ons voorstellen dat u aan het begin van de volgende bestuursperiode opnieuw gaat afwegen hoe u deze drie beleidsterreinen financieel gaat inrichten. Tot nu toe heeft u de inkomsten en uitgaven voor de drie terreinen als één geheel beschouwd. Met op de achterhand de Conjunctuurreserve die deels bestemd is om tegenvallers in het sociaal domein op te vangen.
Het is de vraag of het ook na 2018 nog nodig is om de Jeugdzorg, WMO en Participatiewet (re-integratie) financieel integraal te behandelen. Ook het bestaan en/of de omvang van een Conjunctuurreserve kan deel uitmaken van die afweging.
Voor 2018 laten we de huidige systematiek in stand.
Welzijnswerk
Al vele jaren vervult de Stichting Welzijnswerk Midden-Drenthe in onze gemeente een belangrijke functie. De afgelopen periode tekent zich een aantal ontwikkelingen af.
De werkzaamheden en taken van welzijnswerk en van de gemeente raken nauwer met elkaar verweven. Gemeente en welzijnswerk hebben onder andere rond de WMO vaker een vergelijkbare rol. Daardoor drukt het gemeentelijk beleid een steeds sterkere stempel op het werk van welzijnswerk. De stichting is voor het overgrote deel van haar inkomsten ook afhankelijk van de gemeente. Tegelijk lopen de inkomsten en uitgaven van de stichting niet meer goed in de pas.
We hebben daarom een extern onderzoek laten uitvoeren door bureau Berenschot. De uitkomsten daarvan zijn aangestipt in het debat over de Perspectiefnota. Aansluitend heeft de raadscommissie Zorg en Welzijn op 12 september 2017 over het onderzoeksrapport gesproken.
Nu zijn we bezig om de aanbevelingen van Berenschot te verwerken. We verwachten dat de gemeenteraad daarover eind 2017 een standpunt kan innemen. Dan is ook duidelijk welke financiële effecten de nieuwe aanpak zal hebben.
Vrijwilligerswerk
U heeft als gemeenteraad aan ons gevraagd om voorstellen te ontwikkelen die verenigingen en instellingen ondersteunen in het vinden van voldoende gekwalificeerde vrijwilligers.
Wij zullen in de loop van 2018 met die beleidsvoorstellen komen.
WMO
Niet alle middelen die we nu voor de WMO beschikbaar hebben, zetten we ook daadwerkelijk voor de WMO in. U vraagt zich af of we nog meer kunnen doen in bijvoorbeeld de preventie of het voorzieningenniveau.
We zullen dat in de loop van 2018 gaan inventariseren.
Armoedebeleid
Wij gaan u, zoals al eerder toegezegd, in de tweede helft van 2017 voorstellen doen om het armoedebeleid te actualiseren. Daarbij zoeken wij naar goede mogelijkheden om de zogeheten Klijnsma-gelden in te zetten. Ook zullen we daarbij het kindpakket in beeld brengen: welke voorzieningen hebben we voor kinderen in armoede? Waar dat nodig is, zullen wij met aanvullende beleidsvoorstellen komen. Als dat nodig en mogelijk is, zullen we daarvoor ook nog in 2017 voorstellen aan u voorleggen om maatregelen te nemen en middelen beschikbaar te stellen.
4.2.2 Nieuwbouw Voortgezet Onderwijs en ontwikkeling De Haven
Nieuwbouw VO
We zitten midden in voorbereidingsproces om te starten met de daadwerkelijke bouw van een nieuw gezamenlijk gebouw voor beide VO-scholen in Beilen. Naar verwachting komt er in de herfst 2017 meer duidelijkheid over de locatiekeuze.
Tijdens de raadsvergadering van december 2016 was al duidelijk dat het eerder verstrekte krediet, waarvan op dit moment € 8,1 miljoen beschikbaar is, niet toereikend is. We stellen u voor dat hogere bedrag, dat we in december 2016 al genoemd hebben, nu in het meerjarenperspectief op te nemen. In totaal gaat het dan om een bedrag van € 14.981.000.
Een aantal kosten hoeven we niet ten laste van de exploitatie te brengen: het afboeken van de boekwaardes van de oude gebouwen, de sloopkosten en de saneringskosten. Daarom adviseren wij u om die kosten tot een bedrag van € 2.125.000 ten laste van de reserves te brengen.
Het definitieve besluit om te komen tot de locatiekeuze en het besluit om extra krediet beschikbaar te stellen zijn beide aparte besluiten die de gemeenteraad nog gaat nemen.
Gebiedsvisie De Haven
Nadat de locatie van de nieuwbouw definitief is, gaan we als college ook verder om samen met de inwoners een gebiedsvisie voor het gebied De Haven te ontwikkelen. Dat doen we binnen de kaders die de gemeenteraad in december 2016 heeft gesteld. Bij ons voorstel om die visie vast te stellen zullen we ook de financiële gevolgen in beeld brengen. Mogelijk leidt dat tot extra investeringen.
Dat geldt zowel voor het gebied De Haven (met de huidige school Vincent van Gogh) als voor de huidige locatie van het Dr. Nassaucollege.
4.2.3 Wegen en bruggen
Nieuw beleid wegen en bruggen
De gemeenteraad heeft op 29 juni 2017 het nieuwe beleid voor wegen en bruggen vastgesteld. In dat nieuwe beleid ligt de basis voor het op een goed niveau houden en brengen van onze wegen en bruggen. Dat plan gaan we de komende jaren uitvoeren. De financiële effecten zijn in de begroting en meerjarenraming verwerkt.
Verkeersmaatregelen Westerbork
De gemeenteraad heeft in 2013 en 2014 middelen beschikbaar gesteld om diverse verkeersmaatregelen te nemen in Westerbork. Daarvan hebben we in eerste instantie de schoolroutes gerealiseerd. In 2017 staat de inrichting van het Van Weezelplein en omgeving op de planning. Door diverse oorzaken vallen de kosten hiervan hoger uit dan aanvankelijk begroot. We hebben u daarover ook al in een aparte brief geïnformeerd.
Oorzaken zijn bijvoorbeeld meer investeringen in het behoud van bomen, extra kasten voor stroomvoorzieningen en meer aandacht voor duurzaamheid en kwaliteit.
Groot onderhoud bermen en beschoeiing
Langs de Suermondsweg, het Westerborkerveld en de Verlengde Middenraai is er sprake van slechte beschoeiing, wat weer leidt tot het verzakken van bermen. Op het moment dat we deze wegen en bermen aanpakken, ligt het voor de hand om ook meteen de beschoeiing te renoveren. We zullen daarvoor naar verwachting in 2018 plannen ontwikkelen. Dat doen we samen met het Waterschap.
Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan (GVVP)
We zijn bezig met een actualisatie van het GVVP. De gemeenteraad heeft er opiniërend al over gesproken, na de zomervakantie volgen de besluitvormende stappen. We zijn er in de conceptbegroting van uitgegaan dat de gemeenteraad (voor 2019 in beginsel) instemt met de aanleg van twee fietspaden: het fietspad Drijber-school (2018) en het fietspad Garmingerstukken (2019). Dit laatste fietspad zal dus in de bestedingswensen voor 2019 terugkomen.
4.2.4 Onderwijshuisvesting basisonderwijs
Harm Smeengeschool Beilen
We zijn op dit moment in overleg met het schoolbestuur over grondige renovatie in plaats van nieuwbouw.
De Grift Hoogersmilde
Het betreft een noodzakelijke aanpassing van de installatie om het binnenklimaat te beheersen. We gaan de mogelijkheden om deze kosten te verhalen nog na, maar de aanpassing moet gewoon gebeuren. De gemeenteraad heeft daar in september 2017 mee ingestemd.
4.2.5 (Centrum) Beilen
Visie op (centrum) Beilen
We zijn al geruime tijd bezig om onze visie op Beilen verder vorm te geven. Daarbij willen we nadrukkelijk ook het centrum van Beilen een kwaliteitsimpuls geven. Die ontwikkeling is in een stroomversnelling gekomen, doordat de provincie een binnenstadsfonds heeft opgericht. Daarin zit voor Beilen een bijdrage van € 750.000, mits gemeente en particuliere partijen elk ook € 750.000 investeren. We gaan ervan uit dat wij als gemeente het risico dragen. Daarom nemen we als kredietbedrag € 2.250.000 op en gaan we uit van een bedrag van € 1.500.000 als bijdragen van derden.
Tegelijk gaan wij ervan uit dat we pas daadwerkelijk over dat bedrag kunnen beschikken wanneer u als gemeenteraad op basis van concrete plannen en de bijdragen van provincie en particuliere partijen daarover een apart besluit heeft genomen.
Rotonde afslag 30 / A28
U heeft een krediet van € 300.000 beschikbaar gesteld voor het aanleggen van een standaardrotonde bij afslag 30-A28. We zijn nog bezig met het ontwikkelen van plannen om de rotonde beter te laten aansluiten op de verkeersafwikkeling van de in de directe omgeving liggende bedrijven. Daarnaast kan de rotonde bijdragen aan de verfraaiing van de entrees van Beilen.
Onze eerste indruk is dat we daarom een grotere rotonde nodig hebben dan een standaardrotonde. Daarvoor is een aanvullend krediet nodig, dat we in deze begroting hebben opgenomen.
4.2.6 Sport en leefstijl
Sportpark Noord-West
De gemeenteraad heeft in december 2016 geld beschikbaar gesteld om sportpark Noord-West te renoveren. Daarbij ging de gemeente ervan uit dat de Stichting Noord-West het zelfbeheer zou voortzetten.
In de loop van 2017 hebben de leden van de beide voetbalverenigingen uitgesproken, op basis van de informatie van dat moment, niet verder te willen met het zelfbeheer.
We zijn in overleg met de stichting en de beide verenigingen bezig om een traject te volgen waarbij de renovatie alsnog gaat plaatsvinden, maar dan vanaf het voorjaar 2018. Aan het eind van 2017 is het naar verwachting duidelijk of de stichting het zelfbeheer definitief gaat beëindigen of niet.
Voor de stichting en de verenigingen is het daarbij van belang te weten of en tot welk niveau de gemeenteraad de veldhuur gaat verhogen. De gemeenteraad ontvangt daarvoor in het najaar van 2017 een voorstel van het college, in lijn met eerdere besluitvorming van de raad zelf. Dat voorstel zullen wij aanbieden na zorgvuldig overleg met alle hurende verenigingen.
Zwembad Smilde
Bij het zwembad in Smilde slaan we zout op voor de zoutelektrolyse in het zwembad. De milieuregels worden vanaf 2019 strenger. Daarom moeten we een aparte bulkopslag voor vloeibaar zout bouwen.
Daarnaast is er behoefte aan een overkapping voor fietsen en voor afvalcontainers.
Beide voorzieningen kunnen gecombineerd worden.
Duurzaamheid en buitensportaccommodaties
Voor veel sportverenigingen zijn de energielasten steeds moeilijker op te brengen. Vanwege die kosten en vanuit duurzaamheidsoverwegingen, stellen wij voor dat we onderzoek laten uitvoeren naar mogelijkheden om alternatieve energiebronnen in te zetten.
Met de opbrengsten van dat onderzoek zullen we samen met de verenigingen een plan opstellen om de adviezen uit het onderzoek ook uit te voeren. Daarbij gaan we er op voorhand nog niet van uit dat we als gemeente daarvoor ook zelf de kosten dragen.
Leefstijl
Eén van de voornemens in deze bestuursperiode was het onderzoeken of er nieuw sportbeleid nodig is. In de aanloop naar dat onderzoek werd duidelijk dat het voor de hand ligt om dan niet alleen naar sport te kijken maar ook naar andere beleidsterreinen, in elk geval naar gezondheid. Daarom zullen we onderzoeken of en op welke manier er behoefte is aan beleid onder de noemer ‘leefstijl’. Daarbij zoeken we dus naar een natuurlijke integratie van sport, gezondheid en andere beleidsterreinen. Mogelijk leidt dit nog tot bestedingswensen.
4.2.7 Wonen en leefbaarheid
Woonplan
Het is de bedoeling dat u eind 2017 een nieuw Woonplan vaststelt. We gaan ervan uit dat u in dat Woonplan maatregelen opneemt die mogelijk financiële gevolgen hebben. Daarbij kunt u bijvoorbeeld denken aan het opwaarderen van de bestaande woningvoorraad, met steun van de provincie. Een ander voorbeeld is het eventueel voortzetten van startersleningen en blijversleningen.
We hebben voor de financiële gevolgen van het Woonplan in deze begroting een p.m.-post opgenomen.
Wijkverbetering
De afgelopen periode hebben we als gemeente geïnvesteerd in projecten voor wijkverbetering. Voorbeelden zijn de Meester Weijerstraat in Bovensmilde, de Schultestraat in Hoogersmilde en Noorderhoek in Beilen.
We stellen voor om deze aanpak voort te zetten, maar daarvoor de middelen te zoeken op het moment dat er een concreet voorstel ligt. Het is wel onze bedoeling om ook in 2018 een project uit te voeren.
Mooi op eigen kracht
We hebben in onze gemeente al een aantal keren ervaren dat het project Mooi op eigen kracht (MOEK) tot bijzondere initiatieven heeft geleid. We stellen u daarom voor dat we in 2018 opnieuw een MOEK-project uitvoeren zodat weer verschillende initiatieven gerealiseerd kunnen worden. We komen daarvoor met een plan van aanpak naar de gemeenteraad, waarin we ook inzicht geven in de resultaten van de eerdere MOEK-projecten.
Evenemententerrein Smilde
Recent hebben inwoners en gemeente in Smilde een fietscrossbaan gerealiseerd. Tijdens dat proces werd duidelijk dat de inwoners graag met de gemeente mee willen denken over het verder opknappen van het evenemententerrein en de directe omgeving. Hiervoor ontwikkelen we plannen samen met de buurt. In die plannen zullen we concrete bedragen opnemen.
Verwaarloosde gebouwen
Hier en daar staat in onze gemeente een gebouw dat vervallen raakt en daardoor negatief uitstraalt op de omgeving. Het is ons voornemen om u een aanpassing van de Welstandsnota (opname van een excessenregeling) voor te stellen. De excessenregeling geeft de mogelijkheid om in bepaalde situaties als gemeente handelend op te treden.
4.2.8 Duurzaamheid
Algemeen
Zijn we als gemeente voorbereid op veranderingen die het gevolg zijn van klimaatveranderingen? Wij herkennen het belang van dit thema. De gemeenteraad heeft dat thema zelf al belegd in het Watertakenplan.
Wij zullen in de tweede helft van 2017 beginnen met de uitvoering van de door de raad aangenomen motie om ernaar te streven een energieneutrale gemeente te worden.
U heeft daarover na de zomer breder informatie ontvangen over duurzaamheid en over de uitvoering van deze motie.
In de begroting is daarnaast een bedrag van € 30.000 opgenomen als bestedingswens voor Duurzaam Op Eigen Kracht. Daarvoor hebben we in uw raad brede steun ervaren.
Het college blijft tot het eind van deze bestuursperiode actief zoeken naar mogelijkheden om de duurzaamheid in onze gemeente te bevorderen.
Verduurzaming gemeentelijke gebouwen
Voor 2018 is er daarnaast nog één concreet plan: de verduurzaming van gemeentelijke gebouwen door het plaatsen van zonnepanelen. Deze investering zal niet meteen leiden tot lagere kosten, omdat we als gemeente voordelige energiecontracten hebben. Het is wel een belangrijke maatregel uit het oogpunt van duurzaamheid en we geven daarmee als gemeente het goede voorbeeld.
4.2.9 Groen en blauw
Groenbeleidsplan
De gemeenteraad heeft in 2016 het Groenbeleidsplan vastgesteld. Daarbij heeft de gemeenteraad geen middelen beschikbaar gesteld, maar bepaald dat investeringen jaarlijks zouden worden afgewogen.
Wij stellen u voor om in 2018 in Beilen aan de slag te gaan met de renovatie van verouderd groen en met het versterken van groenstructuren. Dat zullen we doen in overleg en samenspraak met de inwoners.
In 2019 is het dorp Westerbork aan de beurt.
Baggerplan vijvers
Binnen Beilen zijn drie waterpartijen waarvoor groot onderhoud nodig is. Daarna dragen we het onderhoud over aan het waterschap.
Het gaat om de vijver Pinksterbloem, de vijvers Noordveen en de Haven.
We gaan daarvoor een plan van aanpak maken. Op basis daarvan zullen we komen met bestedingswensen voor 2018 en/of volgende jaren. Dat zal dan bij de voorjaarsnota 2018 aan de orde komen. In dat plan van aanpak zullen we ook een concrete planning opnemen.
Duurzaam bermbeheer, eikenprocessierups en bloemrijke bermen
We onderhouden op dit moment het grootste deel van onze bermen buiten de bebouwde kom op de minst duurzame manier. U heeft als gemeenteraad in het Landschapsbeleidsplan uitgesproken dat we bermen meer ecologisch gaan beheren. Onderdeel daarvan is ook de bestrijding van de eikenprocessierups. We hebben in totaal zo’n 460 km aan wegen in onze gemeente, met aan beide zijden bermen. Op dit moment onderhouden we zo’n 60 km ecologisch. Met deze extra inzet gaan we ruim 300 km wegen duurzaam beheren.
Voor de bestrijding van de eikenprocessierups in combinatie met bloemrijke bermen hebben we een bedrag in het bestedingsplan opgenomen.
4.2.10 Recreatie, toerisme en cultuur
Beleid Recreatie en toerisme
Wij gaan ervan uit dat u eind 2017 nieuw beleid vaststelt voor recreatie en toerisme. Het is op dit moment nog niet te zeggen of dat leidt tot extra wensen. Mocht dat wel zo zijn, dan zullen we proberen die mee te nemen in de voorjaarsnota 2018.
Revitalisering vakantieparken
Parallel aan het gemeentelijk beleid voor recreatie en toerisme gaan we verder zoeken naar mogelijkheden om, waar nodig en mogelijk, de vakantieparken in onze gemeente te revitaliseren. Daarbij sluiten wij nadrukkelijk aan bij de provinciale aanpak waarbij het Recreatieschap en de provincie Drenthe het initiatief nemen, samen met de parkeigenaren, beheerders e.d. De eerste verantwoordelijkheid daarvoor ligt vanzelfsprekend bij de eigenaren zelf. Maar we kunnen als gemeente daarbij wellicht faciliteren.
Fietspad De Zeven Blokken
De provincie Drenthe heeft de afgelopen periode in dit gebied grote investeringen gedaan om de natuur in dit gebied te ontwikkelen. Wat nu nog ontbreekt is een recreatieve fietsverbinding tussen de Meesterswijk en de Jonkerswijk in Smilde. Die gaan we realiseren, deels met bijdragen van derden.
Belevings- en wandelpad Hultinge en Lijsterlaan Beilen
Het Platform Beilen West heeft het initiatief genomen om een belevings- en wandelpad te realiseren. De Stichting Beleef Beilen / Rondje Beilen ondersteunt het platform hierin. Het is de bedoeling om het pad tussen Beilen West en de A28 geschikt te maken voor scootmobiels en wandelwagens. Ook wil het platform langs het pad onderdelen toevoegen voor sport en spel.
Als we dit gaan realiseren, doen we ook meteen het onderhoud aan de vijver en een deel van het park. Dat gebeurt vanuit reguliere onderhoudsbudgetten.
Ontsluiting veenbrug Smilde
In Smilde ligt een belangrijke historische veenbrug. Er ontstaan initiatieven om die veenbrug beter te ontsluiten voor bezoekers. Dat is zowel voor de inwoners als voor toeristen waardevol. De voorbereidingen voor een goed plan door de initiatiefnemers vragen iets meer tijd dan we eerder hadden verwacht. We hebben dit onderwerp daarom p.m. in het bestedingsplan opgenomen.
Orvelte
We gaan in 2018 verder met het ontwikkelen van Orvelte. Daarmee dienen we niet alleen een toeristisch belang, maar bevorderen we ook de leefbaarheid en de werkgelegenheid in het dorp. U heeft als gemeenteraad daarvoor inmiddels € 110.000 beschikbaar gesteld. De komende jaren zal duidelijk worden of aanvullend middelen nodig zijn.
Culturele gemeente van Drenthe
De gemeenteraad heeft eind juni 2017 besloten om Culturele gemeente van Drenthe te willen worden in 2019/2020. Dat sluit aan bij wat daarover staat in de Cultuurnota.
Ook de provincie draagt daar financieel aan bij. Om dit te kunnen realiseren is een incidenteel bedrag nodig. Dat bedrag is deels ook voor eigen inzet van mensen bedoeld, omdat het hier om een eenmalige extra taak gaat.
Herinneringscentrum Kamp Westerbork
Er zijn plannen in ontwikkeling om het Herinneringscentrum verder te ontwikkelen. We hebben met dit Herinneringscentrum een belangrijke voorziening in ons gemeente, die niet alleen regionaal maar ook landelijk van betekenis is. Het is geen ‘trekpleister’ zoals we toeristische voorzieningen vaak kunnen benoemen. Het is in een wereld waarin geweld en discriminatie nog steeds bestaan, wél een historisch educatief centrum waar kinderen, jongeren en volwassenen kunnen leren van het verleden. Vanuit dit belang zien we een rol voor onze gemeente om, ook financieel, mee te werken aan de toekomstplannen van het Herinneringscentrum.
VAM-berg
De provincie heeft het initiatief genomen om de VAM-berg te ontwikkelen tot recreatieve trekpleister. Die ontwikkelingen raken ook de directe omgeving, waaronder onze wegen, wandel- en fietspaden. We gaan ervan uit dat u in 2018 voor de afweging komt te staan om aan deze ontwikkelingen ook financieel bij te dragen.
Toeristenbelasting
Wij zullen geen voorstellen ontwikkelen voor aanpassing van de tariefstructuur voor de toeristenbelasting. Als de sector daar zelf met voorstellen voor komt, zullen wij die voorstellen met een positieve grondhouding tegemoet treden. Voor 2018 stellen wij voor de tarieven voor de toeristenbelasting op hetzelfde niveau te houden als in 2017.
4.2.11 Begraven
Nieuw beleid
We zijn bezig met de voorbereidingen voor nieuw beleid voor begraven en cremeren. Dat zal gebeuren in nauw overleg met ondernemers en gemeenteraad. Het nieuwe beleid zal niet vóór de begrotingsbehandeling klaar zijn.
Het is op dit moment nog niet te zeggen of dat beleid tot extra kosten zal leiden en wanneer die kosten zich zullen voordoen.
Renovatie grindpaden begraafplaatsen Hijken en Hooghalen
We zijn wettelijk verplicht de onkruidbestrijding op de grindpaden duurzamer te maken. Maar een niet-chemische bestrijding werkt slecht op grindpaden. Daardoor krijgen de paden een rommelig uiterlijk. Ook zijn grindpaden minder toegankelijk voor mensen die moeilijk ter been zijn en/of met een rolstoel e.d. rijden.
Hier gaan we de komende periode mee aan de slag.
4.2.12 Omgevingswet
We gaan als college ook in 2018 verder met de voorbereidingen voor de invoering van de nieuwe Omgevingswet.
Zoals gebruikelijk bij zulke grote operaties – denk maar aan de decentralisaties in het sociaal domein – zullen we te maken krijgen met invoeringskosten, incidenteel en structureel. Daartegenover staan vaak extra rijksmiddelen.
Hoe dat er de komende jaren precies uit gaat zien, kunnen we nog niet zeggen. Wel zal er al in 2018 een bedrag nodig zijn, waarvoor we € 80.000 hebben opgenomen als bestedingswens.
4.2.13 Bedrijfsvoering
Informatiebeveiliging
Het belang van informatie en de veiligheid daarvan, is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Recent hebben onze accountant en onze Rekenkamercommissie dat belang onderstreept.
We leren uit het rapport van de Rekenkamercommissie dat het nodig is om jaarlijks extern te laten onderzoeken hoe het met de veiligheid van onze gegevens gesteld is. Dat kan dan weer leiden tot aanvullende trainingen, workshops e.d.
Communicatie
Wij blijven aandacht geven aan goede communicatie. Daarbij blijven we als gemeente twee sporen bewandelen: het digitale spoor en – voor wie dat niet kunnen – het niet-digitale spoor. Hierin past ook de verdere ontwikkeling van de ambtelijke organisatie.
In 2018 gaan we alle vormen van communicatie op het gebied van zorg actueel maken. Dat gaat dus om digitale en niet-digitale informatie. We gaan de informatie op het gebied van zorg bundelen. We kijken daarbij naar wat we al hebben en we zoeken aansluiting bij de samenwerking met de Welwozo-partners. Op die manier sluiten we aan bij de koers die we hebben ingezet met de Thuisblijver.
Bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid gaan we in een zo vroeg mogelijk stadium met inwoners en belanghebbenden in gesprek.
We gaan verder met de ervaringen uit de pilot wegen en bruggen om de raad vroeg te betrekken bij de beleidsontwikkeling.
Frictiekosten
De gemeenteraad heeft in juni 2017 een besluit genomen over de versterking van de ambtelijke organisatie. Daarbij is een aantal actuele knelpunten opgelost.
We hebben daarbij aangegeven dat we mogelijk de komende jaren voor incidentele kosten bij u als gemeenteraad terug komen. Ook voor 2018 hebben we daarvoor een bedrag opgenomen in het bestedingsplan.
Gebouwen
We zijn als gemeente eigenaar van een aantal gebouwen. Soms gaat het om gebouwen voor de eigen organisatie, zoals het gemeentehuis. Andere voorbeelden zijn sporthallen en gymlokalen.
Over het algemeen organiseren wij het onderhoud van onze gebouwen zo dat we dat kunnen doen binnen de daarvoor in de begroting beschikbaar gestelde middelen voor regulier onderhoud.
Tegelijk wordt zichtbaar dat gebouwen soms aan een grotere renovatie toe zijn of zelfs helemaal gerenoveerd of vervangen moeten worden. In de meeste gevallen heeft u daarvoor geen middelen in de begroting opgenomen.
Ook extra middelen voor het uitvoeren van duurzaamheidsmaatregelen zijn niet aanwezig.
Wij kunnen ons voorstellen dat hiervoor de komende bestuursperiode beleid ontwikkeld wordt.
Planning- en controlcyclus
We gaan in nauwe samenspraak met u als gemeenteraad verder met het moderniseren van onze planning- en controlcyclus. Een voorbeeld daarvan is de ontwikkeling van de digitale begroting. Op dit moment voorzien we nog niet dat dit gaat leiden tot extra kosten.
Werkgeversrol
We blijven ons inzetten om als werkgever een voorbeeldrol te vervullen in het aannemen met werknemers met een beperking.
Lokale lasten
Bij de bepaling van de lokale lastendruk kijken we naar de volgende belastingen en heffingen: de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing.
Leges en dergelijke dragen het karakter van een betaling voor individuele diensten en tellen daarom in de lokale lastendruk niet mee. De kosten van leges kunnen immers ook nooit hoger zijn dan de werkelijke kosten.
5.1. OZB
Voor de OZB gelden de afspraken zoals vastgelegd in het coalitieakkoord. Voor de begroting 2018 geldt een trendmatige stijging van 1,5%. De totale inkomsten uit onroerendezaakbelasting zullen dus in 2018 met 1,5% stijgen, het percentage dat dient als inflatiecorrectie.
5.2. Afvalstoffenheffing en rioolheffing
De tarieven voor de rioolheffing blijven in 2018 ongewijzigd.
Ook de tarieven voor de afvalstoffenheffing veranderen in 2018 niet. De egalisatiereserve biedt daarvoor de ruimte. Dat geeft de mogelijkheid om in 2018 nog meer ervaring op te doen met het huidige systeem, waar mogelijk bij te sturen en verder invulling te geven aan de voorbereidingen van tariefdifferentiaties.
5.3. Per saldo
Hoewel de exacte bedragen per huishouden variëren (de hoogte van de OZB is immers, naast de tarieven, afhankelijk van de waarde van de woning), kunnen we in z'n algemeenheid vaststellen dat de lokale lasten voor veruit de meeste van onze inwoners niet of nauwelijks stijgen.